Locatie(s)

  • FACT teams van GGZ Friesland (Leeuwarden, Drachten, Franeker), GGZ Drenthe (Assen, Emmen, Beilen, Meppel), UCP, Lentis (Winschoten, Uithuizen), Dimence (Almelo, Zwolle).

Samenwerking

  • UMCG disciplinegroep Epidemiologie

Periode
2013 – 2016

Financiering
€ 250.000

Gefinancierd door

  • ZonMW (150.000) en matching door deelnemende GGZ-instellingen

Status
afgerond

contactperso(o)n(en)
dr. F. Jörg (Frederike)
organisatie: GGZ Friesland, De Hege Wier
telefoon: 058 294 9989/ 050-3611527
e-mail: frederike.jorg@ggzfriesland.nl

Samenvatting
Patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening hebben een sterk verhoogd risico op hart- en vaatziekten en diabetes en leven hierdoor gemiddeld 20 jaar korter dan mensen in de algemene bevolking. Veel patiënten uit een FACT team hebben overgewicht, diabetes, een te hoge bloeddruk, een te hoog cholesterol, blijkt uit de PHAMOUS-screeningen. Leefstijlveranderingen, zoals meer bewegen, een gezonder voedingspatroon en minder roken, hebben een positieve invloed op de lichamelijke gezondheid. LION is een onderzoek naar de effectiviteit van een leefstijlinterventie bij FACT patiënten. De interventie is gebaseerd op de stoplichtmethode en bestaat uit een webtool waarin allereerst het gezondheidsgedrag van patiënten in kaart gebracht wordt. Volgens het stoplichtmodel kleurt het gedrag groen wanneer het gezond is, oranje wanneer het gedrag kan verbeteren en rood wanneer het gedrag risicovol is. Vervolgens kiezen patiënten een aspect van het gedrag waaraan ze willen werken; samen met de verpleegkundige stellen ze doelen, maken ze een leefstijlplan en bedenken ze welke hulpbronnen nodig zijn voor het bereiken van de doelen. Patiënten gaan vervolgens aan de slag en de rol van de verpleegkundige is vooral het motiveren en ondersteunen bij het vallen en opstaan. De webtool wordt in alle fases van de gedragsverandering gebruikt, door patiënten èn verpleegkundigen. De interventie duurt een jaar. Stabiele FACT patiënten worden geïncludeerd als ze informed consent tekenen en voldoen aan één (of meer) van de volgende criteria: buikomvang > 102 cm (m) of > 88 cm (v); BMI > 25 kg/m2; nuchter glucose > 5.6 mmmol/l. Verpleegkundigen worden getraind in het gebruik van webtool en uitdagend coachen (motivational interviewing). De studie is cluster gerandomiseerd; teams worden at random toegewezen aan de interventie of controleconditie. De actieve controleconditie bestaat uit het bespreken van PHAMOUS-resultaten met de patiënt en reguliere leefstijlbegeleiding, zonder gebruik van de webtool. De metingen bestaan uit PHAMOUS-screeningen voorafgaand aan de start van de interventie en na een jaar; na zes maanden vindt een verkorte extra meting plaats. Primaire uitkomstmaat is middelomtrek; secundaire uitkomstmaten zijn motivatie voor leefstijlverandering (‘readiness to change’), de overige componenten van het metabool syndroom (bloeddruk, triglyceride, LDL, HDL en totaal cholesterol, nuchter glucose en HbA1c), negatieve en depressieve symptomen. Tenslotte wordt ook een kosteneffectiviteitsanalyse uitgevoerd.